S - Sólarvarnir sem veita góða vörn gegn UV geislum.  Hvað eru útfjólubláir geislar (UV) og hvernig getur þú verndað húðina gegn þeim? Það eru þrjár gerðir útfjólublárra geisla (UV-geisla), flokkaðar eftir bylgjulengd þeirra:

UVA-geislar mynda um 90% af allri UV-geislun. Þeir eru ábyrgir fyrir ótímabærri öldrun húðar og seinkuðum viðbrögðum við sólargeislun, sem og ljósofnæmi. Þeir geta einnig að einhverju leyti stuðlað að húðkrabbameini. UVA-geislar hafa minni orku en UVB-geislar, en eru 20 sinnum algengari.

UVB-geislar mynda um 5% af UV-geislun. Þeir valda sólbruna, örva brúnkuferlið og geta stuðlað að myndun húðkrabbameins.

UVC-geislar ná ekki til yfirborðs jarðar, þar sem ósonlagið gleypir þá.

Skaðsemi UV-geisla fyrir húðina var fyrst tilkynnt seint á 19. öld. Upphaflega var talið að bæði snemmbær og síðbúin áhrif sólargeislunar væru einungis vegna UVB-geisla. Í dag er ljóst að UVA-geislar gegna einnig hlutverki í þróun húðkrabbameins og sortuæxla (melanoma). Háir skammtar af UVA-geislum geta aukið áhrif UVB-geisla, eins og roða (erythema), bælingu ónæmiskerfisins og skaða á bandvef. Þeir stuðla einnig að myndun forstigskrabbameina og húðkrabbameins.

Líffræðileg áhrif UV-geisla eru flokkuð sem:

Snemmbær áhrif – svo sem húðroði, sólbruni og þykknun húðar
Síðbúin áhrif – svo sem litabreytingar, bandvefsskemmdir (elastosis), ótímabær öldrun húðar (ljósöldrun) og myndun forstigskrabbameina, húðkrabbameins og sortuæxla.
Það er afar mikilvægt að veita húðinni viðeigandi vernd gegn skemmdum af völdum UV-geisla. Sérfræðingar mæla með notkun varna með háu UV-stuðli sem innihalda ljósstöðuga fíltera sem veita breiðvirka vörn gegn bæði UVA- og UVB-geislun.
Slík vörn ætti ekki aðeins að vera notuð í sólbaði – þar sem húðin verður fyrir áhrifum UVB – heldur einnig þegar húðin verður fyrir UVA-geislum, t.d. við meðferð húðsjúkdóma eða fegrunaraðgerðir.