Rapamune

Rapamune er mjög öflugt ónæmisbælandi lyf, sem hefur það hlutverk að koma í veg fyrir að líkaminn hafni ígæddu líffæri. Eftir líffæraígræðslu (nýra) reynir ónæmiskerfi líkamans að hafna nýju líffæri. Til að hindra höfnunina eftir ígræðsluna er nauðsynlegt að gefa ónæmisbælandi lyf ævilangt. Rapamune er notað til að stjórna ónæmissvörun líkamanns og gerir honum kleift að sætta sig við ígrætt líffæri. Virka efnið, sirolimus, hefur það hlutverk að hindra framleiðslu frumudrepandi eitilfruma sem bera meginábyrgð á höfnun líffæris við ígræðslu. Með því dregur Rapamune úr mætti varnarkerfi líkamans og því geta alvarlegir fylgikvillar fylgt í kjölfarið, eins og sýkingar ásamt mörgum aukaverkum.

---

Notkun á lyfi

Lyfjaform:
Töflur og mixtúra til inntöku. Rapamune á ekki að taka með greipaldinsafa.

Venjulegar skammtastærðir:
Skammtar eru háðir einstaklingum.

Hversu langur tími líður uns verkun kemur fram:
Innan 2ja klst. frá inntöku.

Verkunartími:
Einstaklingsbundinn.

Þörf á að breyta mataræði meðan lyfið er tekið:
Forðast skal neyslu greipaldins og greipaldinsafa.

Geymsla:
Geymist í lokuðum, upprunalegum umbúðum við stofuhita, varið raka, þar sem börn hvorki ná til né sjá.

Ef skammtur gleymist:
Taktu lyfið um leið og þú manst eftir því. Ef stutt er til næsta skammts skaltu sleppa þeim sem gleymdist og halda áfram að taka lyfið eins og venjulega. Ekki taka tvo skammta í einu.

Hvernig á að hætta töku lyfsins:
Ekki hætta töku lyfsins nema í samráði við lækni.

Ef tekinn er of stór skammtur:
Hafðu samband við lækni eða næstu bráðamóttöku tafarlaust.

Langtímanotkun:
Fylgjast þarf reglulega með líðan sjúklingsins og styrk lyfsins í blóði.

---

Aukaverkanir

Lyfið veikir varnakerfi líkamans til að hann hafni ekki ígrædda líffærinu og því verður varnamáttur líkamans til að verjast sýkingum ekki eins mikill. Aukaverkanir Rapamune eru margar og listinn hér að neðan er ekki tæmandi. Eingöngu algengar aukaverkanir lyfsins eru taldar upp.

Aukaverkun	Tíðni			Leitið til læknis vegna einkenna		Leitaðu strax til læknis	Hættu strax töku lyfs
	Algeng >1%	Sjaldgæf <1%	Ekki þekkt	Sem eru alvarleg	Í öllum tilvikum
Blóðsykurs- og blóðkalíumhækkun
Gula
Hár eða lágur blóðþrýstingur, blæðingar
Hiti, slappleiki, lystarleysi og marblettir
Hósti, nefstífla
Hraður hjartsláttur
Höfuðverkur, skjálfti
Krampar, truflanir á meðvitund, dofi, skyntruflanir, sundl og taugakvillar
Kvíði, rugl, ráðleysi, þunglyndi, skaptruflanir, martröð, ofskynjanir, geðtruflanir
Liðverkir, sinadráttur, verkir í útlimum og bakverkur
Máttleysi, hiti, bjúgur, vanlíðan, verkir og þyngdaraukning
Meltingartruflanir, hægðatregða, vindgangur, linar hægðir, uppþemba og þan.
Minnkuð matarlyst
Mæði, bólga í öndunarfærum
Ógleði, uppköst, verkir í meltingarvegi og kvið
Skalli, þrymlabólur og aukin svitamyndun
Skert nýrnastarfsemi, óeðlileg þvaglát og einkenni frá þvagrás
Suð fyrir eyrum
Svartar eða blóðugar hægðir, blóð í þvagi
Svefnörðugleikar
Sýkingar
Útbrot, kláði
Þokusýn, ljósfælni og augnkvilli

---

Milliverkanir

Rapamune umbrotnar í lifrinni fyrir tilstilli lifrarensíms sem hefur áhrif á mörg önnur lyf. Varast skal notkun náttúrulyfja, og þ.á.m. Jóhannesarjurtar og lyfið getur haft áhrif á virkni bólusetningar. Þau lyf sem geta haft örvandi, hamlandi eða möguleg áhrif á Rapamune eru talin upp hér að neðan.

Sjá öll lyf sem geta haft áhrif á

Má ekki nota með

• Diacomit Lyfjaver
• Gentamicin B. Braun
• Lynparza
• Rimactan
• Venclyxto
• Vfend
• Voriconazole Accord

Getur haft áhrif á

• Akynzeo
• Alunbrig
• Cardil
• Clarithromycin Alvogen
• Clarithromycin Krka
• Diltiazem HCl Alvogen (áður Dilmin)
• Dronedarone STADA
• Dronedarone Teva
• Epidyolex
• Isoptin Retard
• Klacid
• Multaq
• Tavneos
• Tegretol
• Tegretol retard
• Tegretol Retard (Lyfjaver)
• Veraloc Retard

---

Varúð

Læknir sem ávísar lyfinu þarf að vita hvort

• grunur leiki á um þungun eða að þú sért með barn á brjósti
• þú sért með hjartasjúkdóm
• þú sért með ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálparefnanna
• þú sért með skerta lifrar- eða nýrnastarfsemi
• þú takir einhver önnur lyf

Meðganga:
Lyfið fer yfir fylgju. Meta þarf ávinning fyrir móður gagnvart hugsanlegri áhættu fyrir fóstrið.

Brjóstagjöf:
Lyfið berst í brjóstamjólk og skal því ekki nota á meðan barn er haft á brjósti.

Börn:
Lyfið er venjulega ekki ætlað börnum yngri en 18 ára.

Eldra fólk:
Skammtar eru einstaklingsbundnir.

Akstur:
Lyfið getur valdið truflunum á sjón- og taugakerfi. Ef þú finnur fyrir svima, syfju eða þú átt í erfiðleikum með að sjá skýrt eftir notkun lyfsins skalt þú ekki aka bíl.

Áfengi:
Áfengi ætti ekki að nota á meðan meðferð stendur því það getur valdið truflunum á sjón- og taugakerfi.

Íþróttir:
Leyft við æfingar og í keppni.

Annað:
Gæta skal sérstakrar varúðar við val á getnaðarvörn þar sem lyfið getur dregið úr úthreinsun getnaðarvarnalyfja. Hafir þú niðurgang lengur en í einn dag, skalt þú segja lækninum þínum frá því sem fyrst. Einnig skal forðast sólarljós og útfjólublátt ljós þar sem lyfið getur hugsanlega valdið illkynja húðbreytingum.

---

Nánari upplýsingar

Nánari upplýsingar um lyfið er að finna í SPC texta og í fylgiseðli lyfsins, sem má finna á heimasíðu Sérlyfjaskrá. Ef upplýsingar hér stangast á við þær upplýsingar ber að fara eftir SPC texta lyfsins og/eða fylgiseðli.